از خودروسازی با رانت تا خودروسازی واقعی - مهسان بلاگ

جنجال دوباره بالا گرفته و یکی از چهره های پرحاشیه مجلس که همیشه به انتقاد از صنعت خودروسازی مشهور است، با یادآوری ابعاد اقتصادی پروژه سمند که در بازه زمانی 1374 تا 1381 در شرکت ایران خودرو کلید خورده، از اصطلاح رانت خواری برای فراوری این خودرو استفاده نموده است. بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی، روز گذشته در صفحه شخصی توئیتر خود با اشاره به این موضوع، خودروسازان را دوباره هدف قرار داد.

عین این عبارت به این توضیح است: فساد خودروسازی جدید نیست. در دهه 70 که بزرگ ترین اختلاس تاریخ کشور 123 میلیارد بود، برای طراحی سمند، 120 میلیارد تومان با ارز 400 تومانی، معادل 3500 میلیارد تومان امروز، پرداخت شد و این طراحی گران نه جذاب بود نه استاندارد. البته این مبلغی است که خودروساز اعلام نموده اما اسنادی در دست است که نشان می دهد وام اخذ شده بابت طراحی خودروی ملی بیشتر از این مبلغ است و این در حالی است که یک طراح ایرانی برندهای معتبر خودرو در دنیا، همان زمان حاضر بود به رایگان، طراحی خودروی ملی را انجام دهد اما چون برای سودجویان، منفعت نداشت، نپذیرفتند. زمان استاندارد طراحی یک خودرو در دنیا هم دو تا سه سال است ولی طراحی سمند هفت سال زمان برد. این مشت نمونه خروار بود و به زودی پرده ای دیگر از یک فساد بزرگ تر در مافیای خودرو را اعلام می کنم.

گفته می گردد احتمالا دلیل این موضوع، مخالفت مجلس با پرداخت تسهیلات ریالی و ارزی بیشتر به خودروسازان است که هر روز ابعاد بیشتری به خود می گیرد. بدون توجه به صحت و سقم این رانت خواری که نیازمند تشکیل دادگاه صالحه است، شش پرونده سرمایه گذاری در صنایع خودروسازی دنیا که طی دو دهه اخیر به توسعه واقعی بعضی برندها و محصولات منجر شد را آنالیز می نماید تا از خلال آنها، میزان اثرگذاری تزریق منابع اقتصادی به خودروسازان ایرانی بهتر و بیشتر معین گردد.

حجم واقعی یاری به ایران خودرو چقدر بوده است؟

در مستند تقاطع سئول درباره پروژه سمند رقمی به مراتب بیشتر از آنچه بهرام پارسایی نوشته عنوان می گردد. عددی که آنجا از قول یکی از مقامات ایران خودرو نقل می گردد 800 میلیارد تومان است که با احتساب نرخ دلار 400 تومانی آن دوره، ابعاد اقتصادی کل پروژه به حدود دو میلیارد دلار می رسد. این رقم در مقایسه با مبلغ 123 میلیارد تومانی پارسایی که با همان نرخ دلار 400 تومانی به حدود 310 میلیون دلار می رسد، فرسنگ ها فاصله دارد. ما اینجا برای رعایت انصاف حد میانی این دو مبلغ را در نظر گرفته و سراغ پروژه هایی می رویم که آن زمان در صنعت خودروسازی دنیا با صرف یک میلیارد دلار صورت می گیرند.

تویوتا

آنالیز سه پروژه تویوتا که با مبالغ 1 تا 2 میلیارد دلار اجرا شده یا در دست اقدام است، آه از نهاد هر ایرانی وطن دوستی بلند می نماید. تویوتا که در چهار گوشه عالم کارخانجات متعددی برای تغذیه بازارهای مختلف و خریداران فراوانش دارد، در ژوئن سال 2000 با دریافت وامی به ارزش 1.15 میلیارد دلار از بانک توسعه اروپا، کارخانه ای را با نام TMMF در فرانسه تاسیس می نماید. این کارخانه که در شهر والنسین فرانسه واقع شده، با اشتغالزایی 3700 نفری سالانه 270 هزار دستگاه خودرو با استانداردهای روز اروپا را فراوری می نماید. در عین حال تویوتا اخیرا با مبلغ حدود دو میلیارد دلار در حال ساخت بزرگ ترین مرکز تحقیق و توسعه صنعت خودروسازی دنیا در منطقه ای به وسعت 650 هکتار در شهر توکیو با نام شیمویوما (Toyota Technical Center Shimoyama) است که ارتقای همه جانبه محصولات، هدف نهایی آن است. همچنین این شرکت از سال 2016 کارخانه ای با ظرفیت فراوری سالانه 200 هزار دستگاه در کشور مکزیک افتتاح نموده که با نام گواناخ اوتو (TMMGT) تنها حدود یک میلیارد دلار برای ساخت و بهره برداری از آن صرف شده است.

کیا-هیوندای

بد نیست بدانید کل مبلغی که باعث شد تا کیا به هیوندای بپیوندد و با تجدید ساختار و استفاده از دانش و پلتفرم های مشترک، صنعت خودرو کره جنوبی را به طور کامل ارتقا دهد حدود یک میلیارد دلار بود. در سال های دهه 90 هیوندای که فرصت را برای خرید کیای رو به نزول مناسب دید در ازای 51 درصد سهام این برند، یک میلیارد دلار به مالکان قبلی شرکت پرداخت کرد. این دو گروه حالا با فروش سالانه هشت میلیون دستگاه خودرو یکی از پنج کنسرسیوم بزرگ خودروسازی دنیا هستند. کیا خود سال 2014 با مبلغ یک میلیارد دلار، کارخانه بزرگی در بخش مونتری ایالت نیولئون مکزیک ساخت که حجم فراوری سالانه آن حدود 300 هزار دستگاه است.

جنرال موتورز

در ابتدای ورود ترامپ به دولت آمریکا، فشار وی به خودروسازان موجب شد در صنعت خودروسازی آمریکا سرمایه گذاری های جدیدی رخ دهد. یکی از آنها سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری جنرال موتورز جهت انتقال بخش عمده فراوریاتش از مکزیک به میسوری آمریکا بود که نه تنها موجب ایجاد 15 هزار شغل جدید بود که فراوری سالانه جنرال موتورز را تا سقف 300 هزار دستگاه در انواع پیکاپ و ون افزایش می دهد. این شرکت همچنین سال 2011 با مبلغی مشابه سیستم تعلیق و فنربندی کاملا جدید مگنا راید را برای برند کادیلاک توسعه داد که از نظر راحتی با سیستم ایرماتیک مرسدس بنز رقابت می نماید. لازم به یادآوری است که جنرال موتورز اخیرا سیستم خودران خود را با سرمایه گذاری اولیه 1.15 میلیارد دلاری و یاری 750 میلیون دلاری هوندا در طی 12 سال آینده راه اندازی نموده است.

دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه